Zarówno w Polsce, jak i w innych europejskich krajach zapotrzebowanie na kierowców zawodowych od lat pozostaje na bardzo wysokim poziomie, a niedobór pracowników jest jednym z największych wyzwań w transporcie drogowym. Dobrze obrazują to statystyki – specjaliści szacują, że jedynie w naszym kraju brakuje aktualnie aż 150 tysięcy kierowców.
Taka sytuacja znajduje swoje odzwierciedlenie w oferowanych zarobkach i warunkach pracy. Ile wynoszą i od czego zależą zarobki kierowcy w Polsce?
Czym zajmuje się kierowca TIR-a?
Najprościej mówiąc, kierowca TIR-a zajmuje się przewozem ładunków do wskazanego miejsca docelowego w określonym czasie. Podczas realizacji zleceń współpracuje ze spedytorem oraz dyspozytorem, bierze udział w załadunkach i rozładunkach, jest zobowiązany do właściwego zabezpieczenia przewożonego towaru oraz wykonywania niezbędnych czynności zdawczo-odbiorczych. Ponadto kierowca jest również zobowiązany do przestrzegania przepisów ruchu drogowego oraz norm czasu pracy.
Zarówno w transporcie krajowym, jak i międzynarodowym oczywistą kwestią jest obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień – prawa jazdy kategorii C lub C+E, które pozwala na prowadzenie pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony.
Zarobki dzienne kierowcy TIR-a
Jak w związku z tak dużym niedoborem pracowników wyglądają zarobki kierowcy ciężarówki w Polsce? Wynagrodzenie coraz częściej przedstawiane jest jako tzw. kabinówka, czyli podział wynagrodzenia w przeliczeniu na dzień pobytu w trasie. Jaka jest średnia wartość netto takiego wynagrodzenia?
Stawki są zróżnicowane między innymi w zależności od rodzaju ładunku czy regionu, można jednak przyjąć, że w ostatnim czasie standardowo znajdują się one w przedziale od 370 zł do 430 zł w transporcie międzynarodowym. Jest to łączne dzienne wynagrodzenie, uwzględniające pensję zasadniczą, nadgodziny, dyżury, pracę w nocy, premie i płace sektorowe.
Godziny nocne kierowcy ciężarówki a zarobki
Czym właściwie jest praca w porze nocnej? Odpowiedź przynosi ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o czasie pracy kierowców:
- „pora nocna – okres czterech godzin pomiędzy godziną 00:00 i godziną 07:00; definicję pory nocnej zawartą w tym przepisie stosuje się wyłącznie do celów ustalania czasu pracy”.
Powyższy wymagany 4-godzinny przedział czasowy jest wyznaczany indywidualnie przez firmy transportowe – musi zostać uwzględniony pomiędzy 00:00 a 07:00. Łączny wymiar pracy w porze nocnej nie może przekroczyć 10 godzin na dobę.
W jaki sposób praca w porze nocnej wpływa na zarobki kierowcy ciężarówki? Wyszczególniamy dwa rozwiązania:
- ryczałt za godziny nocne,
- dodatek w wysokości 20% wynagrodzenia minimalnego przysługujący za każdą godzinę pracy w nocy.
Diety zagraniczne dla kierowcy TIR-a
Wiele zmian w tej kwestii przyniósł pakiet mobilności. Z dniem 2 lutego 2022 roku zmieniono interpretację terminu „podróż służbowa”. W konsekwencji na podstawie obowiązujących przepisów kierowcom wykonującym przewozy międzynarodowe nie przysługują diety.
Warto podkreślić, że zupełnie innym zagadnieniem są natomiast tzw. diety wirtualne, stosowane w celu naliczania ulg składkowo-podatkowych, o czym pisaliśmy na naszym blogu w ubiegłym roku.
Jakie są wymagania pracodawców na kierowcę TIRa?
Wymagania dla kierowcy TIR-a mogą różnić się w zależności od pracodawcy i kraju. W związku z koniecznością spełnienia obowiązków formalnych kierowca musi posiadać następujące dokumenty:
- prawo jazdy kat. C+E (uprawniające do prowadzenia pojazdów ciężarowych powyżej 3,5 tony),
- aktualne orzeczenie lekarskie,
- aktualne orzeczenie psychologiczne,
- świadectwo kwalifikacji zawodowej.
Do tego dochodzą także indywidualne oczekiwania związane np. z systemem pracy, takie jak gotowość kandydata do pracy w nocy czy w weekendy. Niektórzy pracodawcy mogą również wymagać dodatkowych kwalifikacji, takich jak znajomość języka obcego lub uprawnienia do przewozu towarów niebezpiecznych.