Dzisiejsza branża TSL jest dynamiczną i konkurencyjną gałęzią gospodarki, zatem efektywne zarządzanie flotą jest jednym z kluczowych elementów sukcesu. Wraz z rozwojem technologii w transporcie, pojęcie telematyki weszło do codziennego życia przewoźników i spedytorów, stając się standardem i nieodłącznym wsparciem w pracy, umożliwiając śledzenie i komunikację z kierowcami w czasie rzeczywistym.
Rozwój tej technologii przebiegał równolegle z postępem usług telekomunikacyjnych, które znacząco wpłynęły na trendy w telematyce transportowej. Pierwsze systemy były ograniczone głównie do lokalizacji pojazdu, jednak dzięki rosnącym możliwościom przesyłania danych i rozwojowi technologii mobilnych, telematyka w kabinie stała się znacznie bardziej zaawansowanym narzędziem. Teraz możemy korzystać z komputerów pokładowych w formie tabletów, które ułatwiają kierowcom komunikację i przesyłanie dokumentów.
Mnogość dostępnych opcji sprawia, że wybór systemu telematycznego nie jest prosty. Lepszym rozwiązaniem będzie telematyka w kabinie czy aplikacje mobilne dla kierowców? To pytanie, na które postaramy się odpowiedzieć w tym artykule, analizując zalety i wady obu rozwiązań oraz wskazując, w jakich sytuacjach warto wybrać jedno lub drugie. Przyjrzymy się również najnowszym trendom w telematyce transportowej oraz opowiemy, jakich zmian możemy spodziewać się w najbliższej przyszłości.
Wstęp do telematyki transportowej
Telematyka to obszar, w którym nowoczesna technologia i zaawansowane systemy współpracują, by dostarczyć przewoźnikom i firmom logistycznym precyzyjnych i użytecznych danych. Rozwiązania te stały się teraz integralnym elementem strategii skutecznego zarządzania flotą pojazdów. Przeniknęły niemal każdy aspekt działalności firm transportowych, od optymalizacji tras i monitorowania stanu technicznego pojazdów po analizę stylu jazdy kierowców i zarządzanie ekonomią paliwową.
Czym jest telematyka i jakie ma zastosowania?
Telematyka transportowa to nie tylko narzędzie do efektywnego śledzenia i komunikacji z pojazdem i kierowcą, ale także systemy oparte na zaawansowanych technologiach, które odmieniają sposób zarządzania flotą pojazdów w branży transportowej. Standardowo telematyka składa się z lokalizatora podpiętego bezpośrednio do instalacji pojazdu, oraz zewnętrznego komputera pokładowego montowanego w kabinie kierowcy. W czasie rzeczywistym zbiera on nie tylko informacje o pojeździe i danych z tachografu, ale także dostarcza narzędzia do optymalizacji procesów logistycznych, analizy stylu jazdy kierowców oraz monitorowania ekonomii paliwowej. Z przekazanych w ten sposób danych korzystają przede wszystkim spedytorzy oraz osoby zarządzające transportem.
Ewolucja telematyki w branży transportowej
Trendy w telematyce transportowej rozwijają się równolegle do rozwoju usług telekomunikacyjnych. Początkowo głównym ograniczeniem była bardzo kosztowna transmisja danych, szczególnie w innych krajach. Technologia opierała się wówczas wyłącznie na lokalizacji pojazdu – mocno ograniczonej poprzez niską częstotliwość odświeżania. Wraz z rosnącymi możliwościami pojawiła się opcja pobierania danych z pojazdu w czasie rzeczywistym, wykorzystanie technologii mobilnych, takich jak komputer telematyczny w formie tabletu do komunikacji z kierowcą, a także możliwość przesyłania skanów dokumentów.
Telematyka w kabinie: Zalety i wady
Kiedy zagłębiamy się w analizę telematyki w kabinie, stajemy przed obszernym katalogiem zalet, możliwości i wyzwań, które towarzyszą temu rozwiązaniu. W kolejnych sekcjach artykułu przyjrzymy się szczegółowo zarówno korzyściom, jak i potencjalnym ograniczeniom, jakie niosą ze sobą różne systemy telematyczne.
Charakterystyka telematyki w kabinie
Telematyka nie jest nową technologią w transporcie. Kierowcy zawodowi już od dawna korzystają np. z tabletów i nawigacji, których hybrydą jest telematyka, łącząca obie funkcjonalności w ramach jednego narzędzia. Urządzenie posiada czytelny, duży wyświetlacz i intefejs pozwalający na szybką i prostą obsługę. Wspiera on wiele języków, co stanowi praktyczne ułatwienie dla kierowców zagranicznych, np. z Ukrainy czy Białorusi.
Główne korzyści z jej stosowania
Przechodząc do analizy głównych zalet wynikających ze stosowania telematyki, trafiamy na obszar, w którym nowoczesne technologie skutkują realnymi korzyściami operacyjnymi i strategicznymi dla firm transportowych.
Dzięki telematyce spedytor ma możliwość przekazywania kierowcy wszystkich danych, które są niezbędne do zrealizowania zlecenia transportowego:
- miejsca załadunków i rozładunków wraz z terminami,
- opisów poszczególnych wymagań oraz ładowanego towaru,
- optymalnej trasy przejazdu.
Po stronie kierowcy są natomiast kwestie związane z raportowaniem istotnych informacji, takich jak liczba załadowanych palet czy waga towaru. Tego typu raporty można uzupełnić skanem niezbędnych dokumentów, co wpływa na przyspieszenie rozliczeń z klientem. W tle przesyłane są również dane z pojazdu, na przykład:
- przebieg,
- spalanie paliwa,
- czas pracy,
- informacje o eco-drivingu.
Dużą zaletą jest tutaj integracja telematyki z systemami TMS, dzięki czemu następuje zaawansowana automatyzacja poszczególnych procesów w firmie.
Potencjalne ograniczenia i wyzwania.
Telematyka, jako narzędzie dedykowane branży transportowej, doskonale współgra z potrzebami przedsiębiorstw transportowych. Niemniej jednak sam wybór systemu telematycznego to nie wszystko – nie można bagatelizować całego procesu wdrożenia i konieczności szkolenia personelu, zwłaszcza w przypadku integracji telematyki z innymi systemami. Dopilnowanie, aby wszyscy pracownicy prawidłowo wykorzystywali wdrażane rozwiązania, jest kluczowe dla osiągnięcia sukcesu.
Aplikacje mobilne w transporcie: zalety i wady
Wskutek szybkiego rozwoju technologii mobilnych, aplikacje stały się nieodłączną częścią życia codziennego i zawodowego – również w branży TSL. Aplikacje mobilne w transporcie stają się coraz bardziej popularne, oferując rozmaite funkcje, które ułatwiają pracę kierowców. W tym rozdziale naszego artykułu przyjrzymy się zaletom oraz potencjalnym ograniczeniom, jakie niesie ze sobą wykorzystanie aplikacji mobilnych w transporcie.
Omówienie aplikacji mobilnych dla kierowców
Zdecydowana większość kierowców korzysta ze smartfonów na co dzień, z reguły posiadając dwa – służbowy oraz prywatny. To sprawia, że mogą efektywnie korzystać z różnorodnych aplikacji, które znacząco ułatwiają ich pracę.
Nawigacja i mobilne mapy stanowią zwykle pierwszy wybór, umożliwiając sprawdzenie dostępności miejsc parkingowych czy dając dostęp do satelitarnego widoku trasy. Oczywistym wyborem są również wszelkie komunikatory pozwalające na szybki kontakt z biurem czy rodziną.
Niemniej jednak, oprócz ogólnodostępnych aplikacji, istnieją także specjalne aplikacje mobilne dla kierowców zawodowych. Są one zintegrowane z systemami TMS, które stanowią alternatywę dla tradycyjnych systemów telematycznych. Dzięki nim cała komunikacja, przekazywanie zleceń czy przesyłanie dokumentów odbywa się wyłącznie za pośrednictwem smartfona, eliminując konieczność zakupu dodatkowego urządzenia.
Kluczowe korzyści z wykorzystania aplikacji dla kierowców
Korzyści płynące z wykorzystania aplikacji mobilnych w transporcie są zbliżone do tych oferowanych przez telematykę. Mówimy tutaj o dedykowanym rozwiązaniu, które dostarcza niezbędne dane do naszego systemu TMS, eliminując konieczność pisania SMS-ów czy korzystania z zewnętrznych komunikatorów. W przeciwieństwie do tradycyjnych metod, gdzie spedytor musi ręcznie wprowadzać te dane do swojego systemu, aplikacje mobilne są szybkie i bezbłędne. Dodatkową zaletą jest łatwy proces wdrożenia, pozwalający na niemal natychmiastowe korzystanie z pełni ich funkcjonalności.
Możliwe wady i ograniczenia
Aplikacje mobilne, choć pełne zalet, nie są pozbawione pewnych wad. Ich używanie wymaga wyposażenia kierowców w smartfony z dostępem do pakietów danych, szczególnie w przypadku wyjazdów poza granice kraju. Niesie to za sobą stałe koszty, które trzeba uwzględniać w budżecie operacyjnym. Ponadto trzeba pamiętać, że praca kierowców często wiąże się z trudnymi warunkami, co zwiększa prawdopodobieństwo przypadkowych upadków i uszkodzeń powierzonego sprzętu.
Porównanie obu rozwiązań: Kiedy wybrać które?
W erze dynamicznie rozwijających się technologii transportowych niezbędne jest dokładne porównanie dostępnych rozwiązań. Wybór między telematyką w kabinie a aplikacjami mobilnymi dla kierowców jest kwestią, którą warto rozważyć w szczegółowy sposób, uwzględniając specyfikę prowadzonej firmy.
Porównanie telematyki w kabinie i aplikacji
Oba rozwiązania mają za zadanie dostarczać niezbędne dane i integrować się z systemami TMS. Wybór między nimi zależy głównie od charakterystyki firmy oraz indywidualnych preferencji – np. w zakresie korzystania z rozwiązań stacjonarnych (telematyka) lub mobilnych (aplikacje). Wybór systemu telematycznego daje pewność, że urządzenie jest mniej podatne na uszkodzenia, jest też bardziej rozbudowane, posiada większy wyświetlacz, co przekłada się na wygodniejszą obsługę przez kierowcę. Z kolei aplikacja może okazać się bardziej ekonomicznym wyborem, zwłaszcza jeśli firma dysponuje już służbowymi smartfonami dla kierowców oraz odpowiednimi pakietami danych.
W jakiej sytuacji wybrać telematykę w kabinie, a kiedy aplikację?
Nie istnieje jednoznaczna odpowiedź na to pytanie. Wybór wymaga dogłębnej analizy i uwzględnienia potrzeb firmy. Decyzję warto konsultować z samymi kierowcami, testując oba narzędzia – w końcu to oni będą głównymi użytkownikami wybranego rozwiązania, a zatem ich opinie i doświadczenia będą miały w tej kwestii kluczowe znaczenie.
Trendy i przyszłość w telematyce transportowej
Innowacje w branży TSL mają na celu przede wszystkim przyspieszenie i zoptymalizowanie procesów transportowych, zwiększenie bezpieczeństwa oraz poprawę efektywności. Dzięki wprowadzanym rozwiązaniom przewoźnicy mogą śledzić swoje floty w czasie rzeczywistym, planować trasy pod kątem czasu i kosztów, a także kontrolować zużycie paliwa i analizować styl jazdy kierowców.
Nowoczesne technologie pozwalają również na poprawę bezpieczeństwa na drodze poprzez systemy monitorowania i ostrzegania przed niebezpiecznymi sytuacjami. To tylko niektóre z możliwości, jakie dają te rozwiązania. Jakie są najważniejsze trendy w telematyce transportowej?
Najnowsze innowacje i rozwój technologii
Systemy telematyczne intensywnie rozwijają się w kierunku usprawniania zarówno pracy kierowców, jak i spedytorów. Jednym z kluczowych trendów jest implementacja technologii typu ETA (szacowany czas przyjazdu). Telematyka dostarcza niezbędne informacje do precyzyjnego oszacowania czasu dojazdu, wykorzystując dane takie, jak:
- położenie pojazdu,
- warunki na drodze,
- czas pracy kierowcy,
- wymagane odpoczynki.
Kolejnym kluczowym elementem są moduły związane z monitorowaniem zużycia paliwa i ekodrivingiem. Ponieważ koszty paliwa rosną i stanowią znaczący udział w wydatkach przewoźników, niezwykle potrzebny jest ścisły nadzór nad wysokością spalania. Systemy telematyczne dostarczają w tej kwestii pełnych analiz wyników kierowców – dane te pozwalają przewoźnikom na generowanie realnych oszczędności.
Ostatnim, ale nie mniej ważnym aspektem jest integracja zewnętrznych systemów. Współczesny łańcuch dostaw opiera się na wielu różnych platformach, takich jak na przykład systemy TMS, WMS, SAP. Telematyka dostarcza niezbędnych informacji do tych systemów, a dalszy rozwój integracji staje się ważnym elementem optymalizacji procesów i automatyzacji przekazywania danych. Dzięki temu możliwe jest wyraźne usprawnienie pracy oraz minimalizacja liczby popełnianych błędów.
Jakich zmian możemy spodziewać się w najbliższej przyszłości?
Nie ulega wątpliwości, że technologie w transporcie będą rozwijać się w odniesieniu do potrzeb użytkowników – jeśli będą oni zgłaszać nowe obszary do optymalizacji lub funkcjonalności, które mogą ułatwić im pracę, dostawcy telematyki na pewno będą dążyć do zaspokojenia tych potrzeb. Ponadto podobnie jak w wielu innych dziedzinach życia społecznego i gospodarki, istotnym trendem stanie się rozwój sztucznej inteligencji. Wykorzystując ogromne ilości zgromadzonych danych, AI będzie w stanie wspierać użytkowników w podejmowaniu decyzji zarówno podczas planowania, jak i na etapie realizacji przewozów, a telematyka stanie się jeszcze bardziej efektywnym narzędziem.
Praktyczne wskazówki dla firm transportowych
W kontekście podejmowania trafnych decyzji dotyczących technologii w transporcie istnieje kilka praktycznych wskazówek, które warto wziąć pod uwagę. Dążąc do optymalizacji i modernizacji operacji transportowych, przedsiębiorstwa powinny skupić się na dokładnym zrozumieniu swoich indywidualnych potrzeb oraz na analizie dostępnych rozwiązań, aby wybrać takie, które najlepiej odpowiadają ich specyfice i celom.
Jak podejmować świadome decyzje dotyczące wyboru technologii?
Przed dokonaniem wyboru odpowiednich rozwiązań technologicznych, kluczowe jest przeprowadzenie dogłębnej analizy potrzeb oraz wewnętrznych procesów. Przeprowadzenie mini-audytu wewnętrznego pozwoli ocenić, na jakim etapie cyfryzacji znajduje się nasza firma. Warto zastanowić się, ile danych wciąż jest wprowadzanych ręcznie przez spedytorów czy kierowców oraz jak wiele różnych, rozproszonych systemów używamy. Należy również zidentyfikować potencjalne wąskie gardła i skupić się na integracji między systemami, wybierając dostawców, którzy zapewniają wysoką jakość. Dobrym pomysłem jest też testowanie poszczególnych rozwiązań, warto jednak mieć odpowiedni plan, uwzględniający konkretne cele i kamienie milowe, dzięki czemu decyzja o wdrożeniu telematyki będzie oparta na faktach i konkretnych danych.
Rekomendacje dla różnych typów przedsiębiorstw transportowych
Obecnie systemy telematyczne i TMS oferują szeroki wachlarz konfiguracji, co pozwala każdemu przedsiębiorcy znaleźć rozwiązanie dostosowane do swoich potrzeb, niezależnie od wielkości posiadanej firmy. Co istotne, nawet od podstawowej wersji można stopniowo rozbudowywać systemy, dostosowując je do własnych ewoluujących potrzeb. Ważnym elementem jest tutaj wybór odpowiedniego dostawcy, który nie stawia ograniczeń na drodze rozwoju, np. w przypadku nabywania zaawansowanego systemu TMS lub inwestycji w zaawansowaną technologicznie telematykę.
