Przepisy dotyczące odpoczynku tygodniowego kierowców wciąż budzą liczne wątpliwości interpretacyjne. Wątpliwości te dotyczą między innymi ich odbioru – czy odpoczynki kierowcy muszą być odbierane w weekendy (jako tak zwana pauza weekendowa)? Co na ten temat mówią przepisy? Jak wygląda kwestia dobowego czasu pracy kierowcy? Zapraszamy do artykułu!
Czy istnieje obowiązek odbierania odpoczynków tygodniowych w weekend?
Warto wyraźnie podkreślić, że pojawiające się potocznie określenie „pauza weekendowa kierowcy” może być mylące. Prawo nie przewiduje obowiązku odbierania odpoczynków tygodniowych w weekend – mogą one być odbierane w dowolny inny dzień tygodnia.
Powszechną praktyką jest odbiór zaległego odpoczynku w weekendy, co w jest uwarunkowane między innymi dniami pracy przedsiębiorstw, z których towar jest zabierany/dostarczany, a także występującymi zakazami ruchu dla ciężarówek, czy po prostu wolą kierowcy. Pamiętajmy jednak, że nie jest to obowiązek – prawo w żaden sposób nie zobowiązuje do odbioru odpoczynku w weekend.
Rozporządzenie dotyczące odpoczynków tygodniowych
Przepisy regulujące odpoczynki tygodniowe kierowców znajdziemy w Rozporządzeniu (WE) 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady. Jak możemy przeczytać w Art. 4. lit. h):
„tygodniowy okres odpoczynku” oznacza tygodniowy okres, w którym kierowca może swobodnie dysponować swoim czasem i obejmuje „regularny tygodniowy okres odpoczynku” lub „skrócony tygodniowy okres odpoczynku”:
- „regularny tygodniowy okres odpoczynku” oznacza odpoczynek trwający co najmniej 45 godzin,
- „skrócony tygodniowy okres odpoczynku” oznacza odpoczynek trwający krócej niż 45 godziny, który można, na warunkach ustalonych w art. 8 ust. 6, skrócić do nie mniej niż 24 kolejnych godzin;
Rozporządzenie określa, że w ciągu każdych dwóch tygodni pracy kierowcy należy uwzględnić co najmniej dwa regularne odpoczynki tygodniowe lub jeden regularny tygodniowy oraz jeden skrócony (trwający minimum 24h). Kiedy zaczyna się tygodniowy okres odpoczynku? Nie może to nastąpić później, niż po zakończeniu sześciu okresów 24-godzinnych liczonych od zakończenia poprzedniego odpoczynku tygodniowego.
Warto jednak podkreślić, że istnieją wyjątki od powyższych zasad. Dotyczą one transportu międzynarodowego. Jak wskazuje rozporządzenie:
- „Tygodniowy okres odpoczynku rozpoczyna się nie później niż po zakończeniu sześciu okresów 24 godzinnych, licząc od końca poprzedniego tygodniowego okresu odpoczynku.
W drodze odstępstwa od akapitu pierwszego kierowca wykonujący międzynarodowe przewozy drogowe rzeczy może, poza państwem członkowskim siedziby, wykorzystać dwa kolejne skrócone tygodniowe okresy odpoczynku, pod warunkiem że w ciągu kolejnych czterech tygodni wykorzysta przynajmniej cztery tygodniowe okresy odpoczynku, z których przynajmniej dwa będą regularnymi tygodniowymi okresami odpoczynku”.
Istotną kwestią, która wynika z omawianych przepisów jest odbiór regularnego tygodniowego odpoczynku lub wszelkich innych okresów odpoczynków (powyżej 45 godzin) wykorzystywanych jako rekompensaty za skrócone odpoczynki – należy pamiętać, że odpoczynki te nie mogą być wykorzystywane w pojeździe, a koszty noclegów pokrywa pracodawca.
Dobowy czas pracy kierowcy
Dobowy czas pracy kierowcy jest liczony pomiędzy odpoczynkami dziennymi/tygodniowymi. Jak wskazuje art. 8. Ust.2 561/2006, w każdej dobie należy uwzględnić odpoczynek trwający 9 lub 11 godzin. Biorąc pod uwagę, że doba wynosi 24 godziny, łatwo wyliczyć, że maksymalny czas, który można przeznaczyć na inne aktywności kierowcy, wynosi 13 lub 15 godzin. Ograniczeniem jest również praca w porze nocnej – wówczas maksymalny czas pracy kierowcy wynosi 10 godzin.