W branży TSL obowiązują liczne przepisy, których znajomość jest niezwykle istotna z punktu widzenia każdego przewoźnika i kierowcy zawodowego. Jednym z aspektów, na które należy zwrócić szczególną uwagę, jest dopuszczalna masa całkowita pojazdu. Przeładowanie busa może prowadzić do poważnych konsekwencji, zarówno w kontekście bezpieczeństwa na drodze, jak i sankcji finansowych, które mogą dotknąć firmę transportową.
Z artykułu dowiesz się, ile wynosi mandat za przeładowanie busa w 2024 roku oraz jak uniknąć kary za przekroczenie limitu masy. Bądź świadom obowiązujących przepisów i unikaj kosztownych błędów – zapraszamy do lektury!
Czym jest przeładowanie busa?
Nieodzownym elementem pracy w branży TSL jest konieczność przestrzegania przepisów technicznych, a tym samym – troska o zachowanie bezpieczeństwa na drodze. Każdy pojazd musi spełniać określone wymagania, a jednym z kluczowych aspektów w tym zakresie jest dopuszczalna masa całkowita (DMC). W przypadku busów wynosi ona zwykle 3,5 tony, zdarzają się jednak niestandardowe sytuacje, kiedy bus zostaje zarejestrowany z niższym DMC. Z tego powodu istotne jest weryfikowanie takich danych w dowodzie rejestracyjnym (pole F2).
Przeładowanie busa, czyli przekroczenie jego dopuszczalnej masy całkowitej ma miejsce, kiedy na pojazd zostanie załadowane więcej ładunku, niż jest to dopuszczalne zgodnie z wyżej wspomnianymi kryteriami. Właściwe, zgodne z przepisami obciążenie pojazdu ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo oraz pozwala uniknąć niepożądanych konsekwencji, takich jak mandaty czy kary.
Przepisy dotyczące dopuszczalnej masy całkowitej
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, dopuszczalna masa całkowita pojazdów różni się w zależności od liczby osi. Informacje o dopuszczalnej masie konkretnego pojazdu znajdują się w jego dowodzie rejestracyjnym.
Oto limity wagowe, które obecnie obowiązują w Polsce:
- 10 ton – dla przyczepy jednoosiowej;
- 11 ton – dla przyczepy z jedną osią centralną;
- 18 ton – dla dwuosiowego pojazdu samochodowego lub dwuosiowej przyczepy;
- 19 ton – dla dwuosiowego pojazdu samochodowego zasilanego paliwem alternatywnym (np. wodór, CNG, LNG, prąd elektryczny);
- 19,5 ton – dla dwuosiowego autobusu;
- 24 tony – dla przyczepy z liczbą kół większą niż dwa;
- 25 ton – dla trzyosiowego pojazdu samochodowego;
- 26 ton – dla trzyosiowego pojazdu samochodowego z bliźniaczymi kołami osi napędzanych. Limit nacisku każdej z osi to 9,5 t;
- 28 ton – dla trzyosiowego autobusu przegubowego lub 29 t w przypadku zasilania paliwem alternatywnym;
- 28 ton – dla zestawu pojazdów mających łącznie trzy osie;
- 32 tony – dla pojazdu samochodowego o liczbie osi większej niż trzy;
- 34 tony – dla pojazdu samochodowego czteroosiowego typu wywrotka lub betoniarka;
- 35 ton – dla zestawu złożonego z pojazdu samochodowego/ciągnika siodłowego o trzech osiach i jednoosiowej przyczepy/naczepy;
- 36 ton – dla zestawu złożonego z trzyosiowego ciągnika siodłowego z osią napędową z kołami bliźniaczymi i zawieszeniem pneumatycznym oraz naczepy jednoosiowej;
- 36 ton – dla zestawu złożonego z dwuosiowego pojazdu samochodowego z kołami bliźniaczymi i zawieszeniem pneumatycznym tylnej osi oraz przyczepy jednoosiowej. Limit nacisku każdej z osi to 9,5 t;
- 36 ton – dla zestawu złożonego z dwuosiowego pojazdu samochodowego i dwuosiowej przyczepy;
- 36 ton – dla zestawu złożonego z dwuosiowego ciągnika i dwuosiowej naczepy z rozstawem nie większym niż 1,8 m;
- 38 ton – dla zestawu złożonego z dwuosiowego ciągnika z kołami bliźniaczymi i zawieszeniem pneumatycznym tylnej osi oraz dwuosiowej naczepy z rozstawem osi pow. 1,8 m;
- 40 ton – dla zestawu złożonego z ciągnika (2 lub 3 osie) oraz trzyosiowej naczepy;
- 44 tony – dla zestawu złożonego z trzyosiowego ciągnika i trzyosiowej naczepy, przewożącego 40-stopowy kontener ISO w transporcie kombinowanym.
Jakie są konsekwencje przeładowania busa?
Przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu może prowadzić do niebezpiecznych konsekwencji dla firm transportowych i kierowcy oraz dla innych uczestników ruchu drogowego:
- wysokie kary i konsekwencje prawne: zgodnie z artykułem 97 kodeksu wykroczeń, mandat za przeładowanie busa wynosi nawet do 3000 złotych. Mandatem może zostać ukarana firma transportowa, a także kierowca, załadowca i spedytor.
- opóźnienia w realizacji zleceń: służby kontrolne stwierdzając przeładowanie pojazdu, wydają zakaz dalszej jazdy, co wiąże się z koniecznością przeprowadzenia przeładunku towarów na inny pojazd,
- zagrożenie bezpieczeństwa: przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej może wpłynąć negatywnie na właściwości jezdne pojazdu, takie jak stabilność, hamowanie i manewrowanie – zwiększając w ten sposób ryzyko wypadków,
- pogorszenie działania hamulców: przeładowany bus może wymagać dłuższej drogi hamowania, utrudniając uniknięcie kolizji w niebezpiecznych sytuacjach,
- nadmierne zużycie opon: powstający wskutek przeładowania wysoki nacisk na opony powoduje ich szybsze zużycie, co negatywnie wpływa na stabilność samochodu,
- nadmierne zużycie podwozia: przeładowanie pojazdu jest równoznaczne z większym obciążenie na podwozie, co jest częstą przyczyną uszkodzeń i awarii mechanicznych.
Bezpieczeństwo drogowe
Producenci dostarczają informacji o maksymalnych obciążeniach pojazdu, określając bezpieczny nacisk na osie oraz dopuszczalną masę całkowitą. Dane te wskazują między innymi, do jakich obciążeń przystosowany jest układ hamulcowy – przekroczenie limitów wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wypadków, w szczególności ze względu na znacznie wydłużoną drogę hamowania.
Ile wynosi mandat za przeładowanie busa?
W 2024 roku wysokość sankcji zależy od stopnia przekroczenia DMC:
- 500 złotych – przekroczenie DMC maksymalnie o 5%,
- 1000 złotych – przekroczenie DMC od 5 do 10%,
- 1500 złotych – przekroczenie DMC od 10 do 20%,
- 2000 złotych – przekroczenie DMC o więcej niż 20%.
Zgodnie z wcześniej wspomnianym artykułem 97 Kodeksu wykroczeń, maksymalny mandat za przeładowanie pojazdu do 3,5 tony wynosi 3000 złotych. Karą tej wysokości zagrożony jest „uczestnik ruchu lub inna osoba znajdująca się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a także właściciel lub posiadacz pojazdu, który wykracza przeciwko innym przepisom ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym lub przepisom wydanym na jej podstawie”.
Jak uniknąć mandatu za przeładowanie busa?
Aby uniknąć mandatu za przeładowanie busa i realizować zlecenia transportowe zgodnie z przepisami, weź pod uwagę poniższe wskazówki:
- kontroluj ciężar ładunku: regularnie waż ładunek, który przewozisz, aby sprawdzić, czy nie przekracza on dopuszczalnej masy całkowitej wskazanej w dowodzie rejestracyjnym. Upewnij się również, że nie przekraczasz wagi brutto (jest to waga pojazdu razem z ładunkiem i pasażerami). Pamiętaj, aby rozkładać ładunek równomiernie i bezpiecznie, dzięki czemu zachowasz właściwą stabilność,
- edukuj kierowców: jeśli jesteś właścicielem firmy transportowej, zapewnij kierowcom odpowiednie szkolenia na temat przepisów związanych z przewozem ładunków,
- pamiętaj o regularnych przeglądach technicznych: w ten sposób upewnisz się, że wszystkie elementy mechaniczne są sprawne i działają zgodnie z przepisami,
- reaguj na sytuacje awaryjne: jeżeli kierowcy podczas transportu zauważą nieprawidłowości związane z ciężarem pojazdu, natychmiast reaguj i podejmij odpowiednie kroki, takie jak rozładowanie nadmiarowego ładunku.
Mandat za przeładowanie busa – podsumowanie
Przeładowanie busa wiąże się z istotnymi konsekwencjami finansowymi. W określonych sytuacjach inspektorzy są uprawnieni do nałożenia mandatu w wysokości 3000 złotych. Ponadto konieczność dostosowania wagi ładunku do dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu generuje dodatkowe koszty i opóźnienia.
Jednak najważniejszą kwestią niezmiennie pozostaje bezpieczeństwo na drodze. W razie wypadku kierowca przeładowanego pojazdu może zostać pociągnięty do odpowiedzialności karnej, jeśli w wyniku zdarzenia inni uczestnicy ruchu odniosą obrażenia. Przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej może wpłynąć negatywnie na właściwości jezdne pojazdu, utrudniając hamowanie i manewrowanie, co zwiększa ryzyko kolizji.
Dbałość o przestrzeganie przepisów dotyczących DMC oraz rozsądny i bezpieczny załadunek pozwalają nie tylko uniknąć mandatu za przeładowanie busa, ale przede wszystkim zwiększają bezpieczeństwo wszystkich uczestników ruchu.