Stosunkowo niedawno – 1 stycznia 2022 roku miały miejsce istotne zmiany w taryfikatorze mandatów. To właśnie wtedy, po raz pierwszy od 1997 roku, zostały podniesione sankcje finansowe za wykroczenia drogowe. Jakie stawki mandatów obowiązują w 2024 roku? Za jakie wykroczenia dostaniesz najwięcej punktów karnych?
Kto może najbardziej odczuwać zmiany taryfikatora?
Czy wprowadzone podwyżki są dotkliwe? Zmiany w taryfikatorze mandatów były w mediach określane jako bardzo znaczące, warto jednak odnotować, że w praktyce nie wyróżniają się one na tle innych europejskich krajów. Dla kierowców, którzy starają się jeździć przepisowo i otrzymują mandaty sporadycznie, omawiane zmiany nie powinny stanowić większego problemu. Z uwagi na swoją pracę, szczególną czujność powinni zachować kierowcy zawodowi.
Więcej punktów karnych za wykroczenia drogowe. Sprawdź nowe mandaty
Ostrożność zalecamy w trosce o bezpieczeństwo na drogach, ale także przez wzgląd na nowe przepisy i surowe konsekwencje dla kierowców – od 2022 roku znacznie łatwiej utracić prawo jazdy z powodu przekroczenia limitu 24 punktów karnych. Zmienił się bowiem również taryfikator punktów, które można otrzymać za poszczególne wykroczenia.
Po wprowadzeniu nowych przepisów pojawił się problem dotyczący przyznawania przez służby kontrolne maksymalnie 15 punktów karnych podczas jednej kontroli. Niejednoznaczność obowiązujących przepisów prowadziła do powszechnej praktyki sumowania wszystkich punktów za różne naruszenia. W sprawie interweniował Rzecznik Praw Obywatelskich. W Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 września 2023 roku w sprawie ewidencji kierujących pojazdami naruszających przepisy ruchu drogowego wskazano, że jeżeli kierowca dopuścił się jednym czynem dwóch lub więcej naruszeń, do ewidencji wpisuje się wszystkie naruszenia popełnione przez tego kierującego, przypisując każdemu odpowiednią liczbę punktów. Rozporządzenie określa również sytuacje, w których ta zasada nie ma zastosowania.
Ponadto w przepisach wskazano wykroczenia drogowe, za które kierowca może otrzymać 15 punktów karnych, a które przed 2022 rokiem nie były oceniane tak surowo. Są to najpoważniejsze naruszenia przepisów, które stwarzają najwyższe ryzyko wystąpienia poważnych zdarzeń drogowych.
Lista wykroczeń, za które otrzymasz 15 punktów karnych
Oto niektóre z wykroczeń zagrożonych karą 15 punktów karnych:
- niestosowanie się do znaku B-25 lub B-26 – „zakaz wyprzedzania”;
- naruszenie, w wyniku którego czyn został zakwalifikowany jako przestępstwo z określonego artykułu kodeksu karnego;
- wyprzedzanie pojazdu na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem;
- omijanie pojazdu, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pieszym;
- niezatrzymanie pojazdu w razie przechodzenia przez jezdnię osoby niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osoby o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej w celu umożliwienia jej przejścia;
- niezastosowanie się, w celu uniknięcia kontroli, do sygnału osoby uprawnionej do kontroli ruchu drogowego, nakazującego zatrzymanie pojazdu;
- nieustąpienie pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu dla pieszych albo na nie wchodzącemu;
- kierowanie pojazdem w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego;
- kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie po użyciu alkoholu lub środka podobnie działającego do alkoholu;
- nieudzielenie pomocy ofiarom wypadku;
- naruszenie zakazu wjeżdżania na przejazd, jeśli po jego drugiej stronie nie ma miejsca do kontynuowania jazdy;
- naruszenie zakazu objeżdżania opuszczonych zapór lub półzapór oraz wjeżdżania na przejazd, jeśli opuszczenie ich zostało rozpoczęte lub podnoszenie ich nie zostało ukończone.
Bardziej szczegółowe informacje znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ewidencji kierujących pojazdami naruszających przepisy ruchu drogowego.
Utrata prawa jazdy za przekroczenie punktów
Okazuje się zatem, że w niektórych sytuacjach wystarczą zaledwie dwa wykroczenia drogowe, by kierowca pożegnał się z prawem jazdy. Łącznie 25 punktów karnych można uzbierać na przykład poprzez popełnienie któregokolwiek z wyżej wymienionych wykroczeń oraz innego wykroczenia, taryfikowanego na 10 „oczek”. Może to być na przykład:
- przewożenie dwojga dzieci w pojeździe w sposób niezgodny z przepisami;
- naruszenie zakazu cofania na drodze ekspresowej lub autostradzie;
- wyprzedzanie pojazdu uprzywilejowanego na obszarze zabudowanym;
- naruszenie zakazu wyprzedzania pojazdu silnikowego jadącego po jezdni na zakręcie oznaczonym znakami ostrzegawczymi;
- przewóz osób pojazdem nieprzeznaczonym lub nieprzystosowanym do tego celu, bądź w liczbie przekraczającej liczbę miejsc określonych w dowodzie rejestracyjnym pojazdu albo wynikających z konstrukcyjnego przeznaczenia pojazdu niepodlegającego rejestracji, jeżeli liczba osób przewożonych w niewłaściwy sposób wynosi 5;
- kierowanie pojazdem mechanicznym nie posiadając uprawnienia wymaganego dla danego rodzaju pojazdu;
- naruszenie powodujące zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, w którym nie doszło do naruszenia czynności narządu ciała oraz rozstroju zdrowia;
Od 17 września 2023 punkty karne są usuwane po upływie roku od daty opłacenia mandatu. Kierowcy, którzy uchylają się od uregulowania swoich zobowiązań, wydłużają zatem okres ważności zebranych punktów.
Nowe mandaty dotyczą wszystkich kierowców
Pamiętajmy, że konsekwencje wykroczeń drogowych dotyczą wszystkich kategorii prawa jazdy. Oznacza to, że kierowca zawodowy, który popełni poważne wykroczenia podczas prowadzenia prywatnego samochodu osobowego, może stracić możliwość wykonywania pracy z powodu zgromadzonych punktów karnych. Apelujemy o ostrożność!
Taryfikator mandatów 2024 – co warto wiedzieć?
W 2022 roku ustawodawca wprowadził nowy taryfikator mandatów, który zaostrza kary dla kierowców popełniających najpoważniejsze naruszenia oraz wielokrotnie powtarzających te same wykroczenia. Nowa struktura mandatów ma na celu surowsze traktowanie najbardziej niebezpiecznych zachowań na drodze oraz zwiększenie odpowiedzialności kierowców za ich działania.
Wprowadzone zmiany mają pełnić rolę odstraszającą. Jeśli kierowca ukarany za konkretne wykroczenie, popełni to samo wykroczenie w ciągu dwóch lat od ostatniego prawomocnego ukarania, zostanie nałożona na niego kara grzywny nie niższa niż dwukrotność dolnej granicy ustawowego zagrożenia. W praktyce oznacza to, że kierowca może otrzymać karę na poziomie dwukrotności tej, którą został ukarany za pierwsze wykroczenie.
Na kogo najbardziej wpływają zmiany w taryfikatorze mandatów?
Obecny system sankcjonowania wykroczeń drogowych konsekwentnie podnosi poziom obowiązujących kar. Zmiany te ukierunkowane są zarówno na kierowców popełniających najcięższe wykroczenia, jak i na tych, którzy wielokrotnie łamią przepisy, nie wyciągając wniosków z poprzednich przewinień.
Analizując obecny stan przepisów, można zauważyć, że sankcje dotyczą przede wszystkim wykroczeń związanych z najpoważniejszymi zagrożeniami dla zdrowia i życia uczestników ruchu drogowego. Nowe taryfikatory mandatów i punktów karnych wprowadzone przez ustawodawcę znaczną uwagę poświęcają również ochronie pieszych.
Jakie są nowe mandaty w taryfikatorze?
Jedną z istotnych zmian jest wprowadzenie kary w wysokości od 300 do 500 zł za niezachowanie wymaganego minimalnego odstępu między kierowanym pojazdem a samochodem jadącym z przodu na tym samym pasie ruchu.
Aktualny taryfikator mandatów przewiduje również karę w wysokości od 300 do 500 zł w sytuacji, gdy kierowca nie utrzymuje wymaganego odstępu za pojazdem w tunelu o długości przekraczającej 500 metrów. Ponadto znacznie zaostrzono sankcje za korzystanie z telefonu podczas jazdy (trzymanie słuchawki lub mikrofonu w ręku). Obecnie kara wynosi 500 zł oraz 12 punktów karnych.
Kiedy można stracić prawo jazdy?
W określonych przypadkach organy kontrolne mogą stosować zatrzymanie uprawnień do kierowania pojazdami jako sankcję za naruszenie obowiązujących zasad ruchu drogowego.
W pierwszej kolejności w tej grupie należy wymienić osoby, które prowadziły pojazd mechaniczny w stanie po użyciu alkoholu lub innych środków odurzających. Tego typu konsekwencje spotkają również kierowców, którzy w celu uniknięcia kontroli ignorowali sygnał nakazujący zatrzymanie pojazdu wydany przez uprawnionego funkcjonariusza.
Prawo jazdy może stracić kierowca, który biorąc udział w wypadku drogowym, nie udzielił niezwłocznej pomocy poszkodowanym.
Warto dodać, że w przypadku niektórych wykroczeń zasada obligatoryjnego zatrzymania uprawnień nie ma zastosowania, a decyzja zależy od organów kontrolnych. Dla poniższych wykroczeń możliwe jest orzeczenie o utracie uprawnień do kierowania pojazdami, w sytuacji gdy kierowca:
1. na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, prowadząc pojazd mechaniczny:
- wbrew obowiązkowi nie ustępuje pierwszeństwa pieszemu;
- nie zatrzymuje pojazdu w celu umożliwienia przejścia przez jezdnię osobie niepełnosprawnej, używającej specjalnego znaku, lub osobie o widocznej ograniczonej sprawności ruchowej;
- wyprzedza pojazd na przejściu dla pieszych, na którym ruch nie jest kierowany, lub bezpośrednio przed tym przejściem;
- omija pojazd, który jechał w tym samym kierunku, lecz zatrzymał się w celu ustąpienia pierwszeństwa pieszemu;
- narusza zakaz jazdy wzdłuż po drodze dla pieszych lub przejściu dla pieszych,
- w szczególności, jeżeli sprawca wyżej wymienionych wykroczeń spowodował zagrożenie bezpieczeństwa pieszego.
2. nie stosuje się do znaku lub sygnału drogowego albo do sygnału lub polecenia osoby uprawnionej do kierowania ruchem lub do kontroli ruchu drogowego.
Utrata uprawnień do kierowania pojazdami może nastąpić również w kilku innych sytuacjach. Po pierwsze – w konsekwencji przekroczenia maksymalnego dopuszczalnego limitu punktów karnych oraz w następstwie utraty posiadanych kwalifikacji. Zatrzymanie uprawnień do kierowania pojazdem ma miejsce również w sytuacji, gdy kierowca ponownie przekracza limit 24 punktów karnych za wykroczenia drogowe w okresie 5 lat od dnia wydania skierowania na kurs reedukacyjny. Taki sam skutek będzie miało popełnieni w okresie próbnym trzech wykroczeń lub jednego przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji.
Kiedy następuje kasacja punktów karnych?
Osoba, która popełniła wykroczenia drogowe, może na własny koszt i nie częściej niż raz na 6 miesięcy uczestniczyć w specjalnym szkoleniu, które zmniejsza łączną liczbę posiadanych punktów karnych. Uwaga – wyjątkiem od tej reguły są najmniej doświadczeni kierowcy, którzy mają prawo jazdy krócej niż rok – w ich przypadku taka możliwość nie jest dostępna.
Informacje o otrzymanych punktach karnych można znaleźć online na stronie Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców. W przypadku ukończenia kursu, liczba punktów karnych zmniejszana jest o 6. Szczegółowe zasady odbywania kursu znajdują się w Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury sprawie kursu reedukacyjnego w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego.
W pozostałych przypadkach punkty usuwane są po upływie roku od daty opłacenia kary.
Jaki jest taryfikator mandatów za przejazd na czerwonym świetle?
W przypadku przejazdu na czerwonym świetle taryfikator mandatów przewiduje karę w wysokości 500 złotych. Jednak konsekwencje dla kierowców nie kończą się jedynie na sankcjach finansowych – wykroczenie to grozi również naliczeniem aż 15 punktów karnych.
Jaki jest taryfikator mandatów z fotoradaru?
Organy kontrolne, stwierdzając naruszenia przepisów ruchu drogowego, korzystają z różnych urządzeń pomiarowych, takich jak fotoradary, kamery rejestrujące przejazd na czerwonym świetle, drony oraz odcinkowe pomiary prędkości. Klasyfikacja prawna popełnionego wykroczenia jest taka sama jak w przypadku kontroli drogowej. Wcześniej ustalane są dane personalne kierowcy, poprzedzone identyfikacją właściciela pojazdu.
Jaki jest taryfikator mandatów dla ciężarówek?
System dyscyplinowania uczestników ruchu drogowego wprowadzony przez ustawodawcę obejmuje wszystkich kierowców, niezależnie od typu i rodzaju pojazdu, którym się poruszają. Warto natomiast odnieść się do wprowadzonych zmian, dedykowanych wprost dla transportu ciężkiego. Chodzi o ograniczenie możliwości wyprzedzania innych pojazdów poprzedzających oraz o konsekwencje ewentualnego uchybienia tych zasad. Informacje te wskazane są w Rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2023 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie wysokości grzywien nakładanych w drodze mandatów karnych za wybrane rodzaje wykroczeń.
Jak wynika z przepisów, naruszenie zakazu wyprzedzania na autostradzie lub drodze ekspresowej o wyłącznie dwóch pasach ruchu przeznaczonych dla danego kierunku jazdy przez kierującego pojazdem kategorii N2 lub N3 zagrożone jest karą grzywny w wysokości 1000 złotych, a w przypadku recydywy – 2000 złotych.
Z kolei naruszenie przez kierowcę pojazdu kategorii N2, N3 lub zespołu pojazdów o długości ponad 7 m obowiązku korzystania wyłącznie z dwóch prawych pasów ruchu na autostradzie lub drodze ekspresowej o trzech lub więcej pasach w jednym kierunku skutkuje karą w wysokości 500 zł.
Bardzo ważnym aspektem oceny kierowcy zawodowego w kontekście regulacji dotyczących zatrzymania uprawnień do kierowania pojazdami są nie tylko naruszenia zasad ruchu drogowego, ale także pewne wykroczenia związane z przewozem drogowym, które podlegają przepisom Rozporządzenia (WE) nr 561/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 marca 2006 roku.
Jaki jest taryfikator mandatów w terenie zabudowanym?
W katalogu wykroczeń drogowych w terenie zabudowanym możemy wyróżnić:
- używanie sygnałów dźwiękowych – kara w wysokości 100 zł;
- naruszenie zakazu postoju na obszarze zabudowanym pojazdu lub zespołu pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 16 ton lub o długości przekraczającej 12 metrów – kara w wysokości od 200 do 300 zł;
- używanie pojazdu na obszarze zabudowanym w sposób powodujący uciążliwości związane z nadmierną emisją spalin do środowiska lub nadmiernym hałasem – kara w wysokości do 300 zł;
- pozostawienie pracującego silnika podczas postoju na obszarze zabudowanym, z wyjątkiem pojazdu wykonującego czynności na drodze – kara w wysokości 100 zł.
Oczywiście przekroczenie dozwolonej maksymalnej prędkości również jest rozróżniane w zależności od miejsca popełnienia wykroczenia. Oprócz nałożenia odpowiedniej grzywny, organ kontrolny ma prawo zatrzymać prawo jazdy w przypadku, gdy kierowca przekroczy dozwoloną prędkość o więcej niż 50 km/h na obszarze zabudowanym.
Jaki jest taryfikator mandatów za kolizję?
Taryfikator mandatów przewiduje wysokie kary dla sprawców kolizji, jednak nie są to jedyne konsekwencje dla kierowców. Zgodnie z obowiązującym prawem, jeżeli nastąpiło rażące zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, sprawa może zostać skierowana do sądu z wnioskiem o ukaranie. Kary mogą wówczas sięgać nawet 30 000 złotych.
Należy również pamiętać, że kierowca, który spowodował zagrożenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym, skutkujące uszkodzeniem ciała lub pogorszeniem stanu zdrowia osoby poszkodowanej, może zostać ukarany grzywną w wysokości 1500 zł. W przypadku recydywy kara ta wzrasta dwukrotnie – do 3000 zł.
Jaki jest taryfikator mandatów na autostradzie?
Kierowca, który porusza się autostradą lub drogą ekspresową w kierunku przeciwnym do tego, który jest dozwolony na podstawie znaków drogowych, może otrzymać karę w wysokości 2000 zł. Niesygnalizowanie lub niewłaściwe sygnalizowanie postoju pojazdu z powodu uszkodzenia lub wypadku na autostradzie lub drodze ekspresowej jest natomiast zagrożone karą 300 zł. Taryfikator mandatów przewiduje taką samą karę w przypadku nieusunięcia unieruchomionego pojazdu z jezdni, a także za brak ostrzeżenia innych uczestników ruchu. Wjazd na autostradę lub drogę ekspresową pojazdem, który nie jest do tego przeznaczony, wiąże się z karą w wysokości 250 z