Dokument celny SAD
SAD, czyli Jednolity Dokument Administracyjny (ang. Single Administrative Document) jest używany w formalnościach celnych i stosuje się go względem wszystkich towarów – bez względu na ich rodzaj oraz pochodzenie. Pełni on ważną rolę statystyczną i musi być złożony na odpowiednim formularzu. Obowiązuje wyłącznie w przypadku importu i eksportu towarów nienależących do Unii Europejskiej. Kraje wspólnoty ustaliła wspólny obszar celny, więc dostawa wewnątrzwspólnotowa wiąże się z mniejszą ilością formalności.
Poznaj bliżej formularz SAD
Jednolity Dokument Administracyjny (SAD) wszedł w życie na mocy Konwencji o uproszczeniu formalności w obrocie towarowym z dnia 20 maja 1987 r. Formularz zastąpił jednocześnie sześć innych dokumentów stosowanych podczas odprawy celnej. Jego celem było przede wszystkim uproszenie stosowanych dotychczas w obrocie towarowym procedur, a także usprawnienie statystyki celnej.
Początkowo dokument obowiązywał jedynie w krajach EWG – Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Od 11 kwietnia 1998 roku wymagany jest także w Polsce. Formularz SAD zawiera 8 kart stosowanych zamiennie w zależności od rodzaju procedury.
Karta 1 ma być przechowywana przez organ celny, w którym dokonywane są formalności wywozowe lub formalności tranzytu wspólnotowego. Karta 2 przeznaczona jest do celów statystycznych. Karta 3, po poświadczeniu przez organy celne, zwracana jest eksporterowi. Karta 4 w procedurze tranzytu wspólnotowego ma być przechowywana przez urząd przeznaczenia lub służyć jako dokument potwierdzający wspólnotowy status towarów. Karta z numerem 5 stosowana jest w procedurze tranzytu wspólnotowego jako karta zwrotna. Karta 6 ma być przechowywana przez organ celny, w którym dokonywane są formalności przywozowe. Karta 7 przeznaczona jest do celów statystycznych i wreszcie karta 8 zwracana jest odbiorcy. W obrocie towarami korzysta się głównie z pełnego zestawu formularzy, rzadko z konkretnych pojedynczych kart.
Skąd pobrać formularz SAD?
Wzór samego formularza dokumentu SAD możemy znaleźć np. na stronie Ministerstwa Finansów w zakładce „Cło” – „Formularze”. Obecnie zgłoszenia celne, bez względu na rodzaj procedury, dokonywane są tylko w formie elektronicznej i przesyłane do systemów celnych jako komunikaty podpisane kluczem do bezpiecznej transmisji danych. Forma papierowa zgłoszenia wykorzystywana jest sporadycznie jedynie w procedurze importu dokonywanego przez osobę fizyczną. Co ważne, obecnie nie można samodzielnie wypełnić dokumentu SAD. Zlecamy to agencji celnej, która odprawia nasz towar. Aby dokonywać odprawy samemu, trzeba być wpisanym na listę agentów celnych Ministerstwa Finansów.
Zgłoszenie celne na dokumencie SAD składa się do odpowiedniego urzędu celnego wywozu. O tym, który urząd jest właściwy do zgłoszenia, decyduje siedziba firmy wysyłającego lub miejsce, gdzie eksportowane towary zostały zapakowane bądź załadowane do transportu.
Pamiętajmy także, że dokument SAD odzwierciedla zgłoszenie celne do odprawy ostatecznej. Powstają w nim wyliczenia opłat celnych, a z nich płatności (zobowiązania wobec Urzędu Celnego). Dokument jest także umieszczany w rejestrze VAT.
MRN (Movement Reference Number) – dokument celny do kontroli przewozu
MRN to swoisty kod, dzięki któremu można ewidencjonować i kontrolować daną czynność przewozową. Jest zarazem potwierdzeniem przejścia procedury wywozu towaru z danego kraju. Dokument celny MRN drukuje się w formie kodu paskowego i umieszcza się na dokumencie TDT, który załącza się do przewożonych ładunków. Numer MRN towarzyszy transportowi od momentu jego rozpoczęcia do samego zakończenia.
Z czego składa się dokument MRN?
Na dokumencie MRN znajdziemy między innymi dane eksportera, odbiorcy i zgłaszającego, oznaczenia przynależności, rodzaj transportu i miejsca załadunku, a także informacje na temat przeładunków, poświadczenia właściwych organów, szczegóły dotyczące kontroli przeprowadzonej przez urząd wyjścia i przeznaczenia, a także numer identyfikacji kontenera. Na dokumencie znajduje się także miejsce do zapisania zdarzeń podczas przewozu. Natomiast sam numer MRN znajdziemy w prawym górnym rogu.
Skąd wziąć MRN?
Procedura nadania MRN składa się z kilku etapów. Po pierwsze urząd celny przyjmuje zgłoszenie celne wywozowe. Następnie sprawdzony dokument zostaje przesłany do zgłaszającego. Zgłoszenie, które zostało rozpatrzone pozytywnie, zostaje przyjęte przez organ celny. Wówczas system nadaje mu numer ewidencyjny MRN. Wnioskodawca jednocześnie otrzymuje komunikat IE-528. Oznacza to, że przyjęto zgłoszenie oraz przyznano numer MRN. Numer ten zostaje też zapisany przez urząd celny wyjścia lub urząd celny wprowadzenia w karnecie TIR.
Śledzenie MRN. Poznaj System ECS
Numer MRN jest niezbędny podczas procedury ECS. System kontroli eksportu (ECS)jest systemem wspólnotowym umożliwiającym wymianę zgłoszenia wywozowego i wymianę informacji w formie elektronicznej między urzędami celnymi na terenie Unii Europejskiej.
Digitalizacja danych w transporcie międzynarodowym
Digitalizacja danych w transporcie międzynarodowym, w tym nadawanie każdej czynności przewozowej konkretnego numeru, umożliwia łatwe jej śledzenie. Możemy to zrobić za pomocą strony MRN export follow-up, która jest oficjalną witryną Rady Europejskiej. Zbiera ona dane z systemów informatycznych poszczególnych krajów i udostępnia informacje o tranzycie zainteresowanym podmiotom. Z uwagi na ich rozbudowanie (ponad 3 miliony operacji miesięcznie) dane są przechowywane do wglądu przez 100 dni, a następnie kasowane.