31 maja 2017 r. Komisja Europejska przedstawiła projekt długo oczekiwanych zmian dla sektora transportowego. Najważniejsze punkty zaprezentowane w tzw. Pakiecie drogowym dotyczą norm czasu jazdy i odpoczynku (rozporządzenia 561/2006) oraz systemu tachografów (rozporządzenie 165/2014).
Szczegóły projektu zmian są już dostępne w języku polskim, poniżej przedstawiamy najważniejsze z nich wraz z odpowiednim komentarzem:
I. ZMIANY DOTYCZĄCE NORM CZASU ODPOCZYNKU (ODNOSZĄCE SIĘ DO ROZPORZĄDZENIA 561/2006)
Obecne normy czasu jazdy i odpoczynku zostały ocenione jako prawidłowe i niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa na drodze. Oznacza to, że nie zwiększy się czas jazdy, ani nie skróci czas odpoczynku. W celu uelastycznienia czasu pracy kierowcy zmienią się jednak niektóre zasady, szczególnie te dotyczące odpoczynków tygodniowych,. Przepisy zostaną również uszczegółowione pod kątem skuteczniejszego prowadzenia kontroli.
- Kierowca będzie musiał wykorzystać przynajmniej dwa regularne i dwa skrócone tygodniowe okresy odpoczynku w ciągu 4 tygodni zamiast minimum jednego regularnego i jednego skróconego w ciągu 2 tygodni.
Treść: „6. W ciągu czterech kolejnych tygodni kierowca wykorzystuje co najmniej:
- a) cztery regularne tygodniowe okresy odpoczynku, lub
- b) dwa regularne tygodniowe okresy odpoczynku trwające co najmniej 45 godzin i dwa skrócone tygodniowe okresy odpoczynku trwające co najmniej 24 godziny.”
- Rekompensata odpoczynków tygodniowych będzie odbierana wyłącznie z odpoczynkami 45-godzinnymi zamiast z odpoczynkiem trwającym przynajmniej 9 godzin.
Treść: „7. Odpoczynek wykorzystywany jako rekompensata za skrócony tygodniowy okres odpoczynku powinien bezpośrednio poprzedzać regularny tygodniowy odpoczynek wynoszący przynajmniej 45 godzin lub następować bezpośrednio po nim.”
- Kierowca raz na 3 tygodnie powinien mieć możliwość powrotu do domu
Treść: „8b. Przedsiębiorstwo transportowe organizuje pracę kierowców w taki sposób, aby umożliwić kierowcom odbywanie przynajmniej jednego regularnego tygodniowego odpoczynku lub tygodniowego odpoczynku trwającego dłużej niż 45 godzin wykorzystywanego jako rekompensata za skrócony tygodniowy okres odpoczynku w domu, w okresie trzech kolejnych tygodni.”
Komentarz: W zamyśle tych zmian kierowcy w porozumieniu z pracodawcą będą mogli organizować swoje tygodniowe okresy odpoczynku w sposób bardziej elastyczny. W praktyce oznacza to, że w łatwy sposób będzie można zaplanować 3-tygodniowe trasy (a w szczególnych przypadkach nawet 4-tygodniowe) bez konieczności odbierania odpoczynku tygodniowego regularnego w trasie w kabinie pojazdu. Konieczność odbioru rekompensaty wyłącznie z odpoczynkami 45-godzinnymi spowoduje, że oddawanie jej w trasie przestanie być opłacalne. Dzięki tym zmianom odpoczynki tygodniowe regularne wraz z rekompensatami będą więc planowane w miejscu zamieszkania kierowcy.
- Doprecyzowany zostanie zakaz odbierania odpoczynków powyżej 45 godzin w kabinie pojazdu.
Taki zakaz wynika już z przepisów rozporządzenia 561/2006, natomiast dzięki zmianom treści artykułu 8 oraz wprowadzeniu przymusu odbierania rekompensat tylko z odpoczynkami 45-godzinnymi, będzie on dużo łatwiejszy do egzekwowania przez służby kontrolne.
Treść: „8a. Regularne tygodniowe okresy odpoczynku oraz odpoczynek tygodniowy trwający ponad 45 godzin wykorzystywany jako rekompensata za wcześniejszy skrócony tygodniowy okres odpoczynku nie może odbywać się w pojeździe. Odbywają się one w odpowiednim miejscu zakwaterowania wyposażonym w odpowiednie miejsce do spania i pomieszczenia sanitarne”
INNE ZMIANY DOTYCZĄCE ROZPORZĄDZENIA 561/2006:
- Na promie będzie można przerwać również odpoczynek tygodniowy skrócony (24 h) – obecnie jest możliwość przerwania wyłącznie odpoczynku regularnego dziennego (11 h lub 3 h + 9 h)
- Doprecyzowanie: dyspozycyjność w załodze podczas prowadzenia pojazdu traktowana będzie jako przerwa 45-minutowa – obecnie taki zapis znajduje się w wytycznych KE, ale wprowadzenie go do rozporządzenia 561 pozwoli uniknąć dotychczasowych nieporozumień, jak gdy w 2016 r. służby kontrolne we Francji przez ponad pół roku nie respektowały tej wytycznej.
- Niehandlowy przewóz rzeczy (bez ograniczenia tonażu) wyłączony zostanie z zakresu obowiązywania rozporządzenia 561 . Wprowadzona zostanie definicja takich przewozów:
„r) „niehandlowy przewóz” oznacza każdy przewóz drogowy inny niż na zasadzie wynajmu, za wynagrodzeniem lub na własny rachunek, za który nie otrzymuje się wynagrodzenia i który nie generuje żadnego dochodu.”
II. SZCZEGÓŁY ZMIAN DOTYCZĄCYCH OBSŁUGI I DZIAŁANIA TACHOGRAFÓW (DO ROZPORZĄDZENIA 164/2014)
- Kierowca zobligowany będzie do dodatkowego wpisu kraju na postoju po przekroczeniu granicy
Treść: „7. Kierowca wprowadza w tachografie cyfrowym symbole państw, w których rozpoczyna i kończy dzienny okres pracy, a także, informację dotyczącą tego, gdzie i kiedy przekroczył granicę w pojeździe, po przybyciu do odpowiedniego miejsca postoju. (…)”
- Nastąpi zmiana w „inteligentnych tachografach” (obowiązkowa data montażu od 15.06.2019 r.), przewidująca automatyczne rejestrowanie lokalizacji również przy przekroczeniu granic.
Treść: „– co trzy godziny skumulowanego czasu prowadzenia pojazdu i za każdym razem, kiedy pojazd przekracza granicę,”
Wprowadzenie tych zmian znacznie ułatwi kontrolującym egzekwowanie innych przepisów wynikających z „Pakietu mobilności”, m.in. dotyczących wypłaty płacy minimalnej za pracę za granicą oraz kontrolę warunków przewozów kabotażowych. O tych zmianach informowaliśmy tutaj.
Powyższa inicjatywa ustawodawcza będzie procedowana przez Radę i Parlament Europejski w najbliższych miesiącach. Dokładne terminy działań ustawodawczych nie są znane, natomiast 19 czerwca br. Komisarz Violeta Bulc na posiedzeniu Komitetu ds. Transportu zapowiedziała, że KE chciałaby zakończyć wszelkie prace nad „Pakietem mobilności” do lipca 2019 roku. Komisarz wskazała również, iż Rada UE zaplanowała już 24 posiedzenia w sprawie Pakietu Mobilności i pierwszy projekt (po ocenie Komisji) chciałaby zaprezentować w listopadzie 2017 roku.
Pełna treść inicjatywy ustawodawczej do przytoczonych przepisów znajduje się na stronie: link. W ramach prac nad projektem poszczególne zapisy mogą ulec zmianie.