Na oficjalnych stronach Komisji Europejskiej opublikowano informacje o osiągnięciu wstępnych porozumień między Parlamentem Europejskim a Radą UE w sprawie dwóch ważnych projektów dotyczących prawa jazdy. Obie inicjatywy mają istotny wpływ na kierowców we wszystkich państwach członkowskich, w tym również w Polsce.
Wzajemne uznawanie utraty prawa jazdy w UE
Pierwszy z projektów dotyczy wprowadzenia zasady wzajemnego uznawania decyzji o dyskwalifikacji z prowadzenia pojazdów. Oznacza to, że jeśli kierowca zostanie pozbawiony prawa jazdy w jednym z krajów UE – np. za poważne wykroczenia drogowe w Niemczech – nie będzie mógł kontynuować jazdy w innym państwie członkowskim, np. w Polsce.
Dotychczas brak wzajemnego uznawania takich decyzji pozwalał kierowcom na obchodzenie zakazów i stwarzał realne zagrożenie dla innych uczestników ruchu drogowego. Nowe przepisy mają temu zapobiec i zwiększyć bezpieczeństwo na drogach w całej Unii.
Cyfrowe prawa jazdy i zmiany dla młodych kierowców
Drugie z porozumień dotyczy kompleksowej modernizacji unijnych przepisów dotyczących prawa jazdy. W centrum zmian znajduje się cyfrowe prawo jazdy, które ma być pierwszym tego typu dokumentem w całej UE. To jednak nie wszystko. Proponowane zmiany obejmują:
Cyfrowe prawo jazdy w całej UE
Jednym z kluczowych elementów nowej Dyrektywy jest wprowadzenie cyfrowych praw jazdy – dostępnych na telefonach komórkowych i innych urządzeniach. Dokumenty te będą częścią Europejskiego Portfela Tożsamości Cyfrowej, co ułatwi ich odnawianie czy wymianę, np. przy przeprowadzce do innego kraju UE. Tradycyjne, fizyczne wersje pozostaną dostępne na życzenie.
- 17-latkowie za kierownicą – ale pod okiem dorosłych
W ramach zmian przewidziano wprowadzenie ogólnounijnego systemu towarzyszącego prowadzenia pojazdów dla 17-latków. Państwa członkowskie będą mogły rozszerzyć ten program także na młodych kierowców ciężarówek – pod warunkiem spełnienia określonych kryteriów. Ma to zwiększyć bezpieczeństwo oraz pomóc w zachęcaniu młodych osób do zawodu kierowcy.
- Okres próbny i surowsze zasady dla młodych kierowców
Młodzi kierowcy będą musieli liczyć się z co najmniej dwuletnim okresem próbnym, podczas którego będą obowiązywały ich zaostrzone przepisy. To reakcja na niepokojące statystyki – aż 40% śmiertelnych wypadków drogowych w UE dotyczy osób poniżej 30. roku życia.
- Koniec z ignorowaniem zdrowia – kierowcy pod lupą
Nowe przepisy zakładają bardziej systematyczne sprawdzanie fizycznej i psychicznej zdolności do prowadzenia pojazdów. Każdy kierowca będzie musiał przejść samoocenę zdrowotną przy wydaniu lub odnowieniu prawa jazdy – lub spełnić inne wymagania ustalone krajowo.
- Lepsza ochrona użytkowników ruchu drogowego
Nowe wymagania w testach teoretycznych i praktycznych mają uwrażliwiać kierowców na obecność pieszych, rowerzystów, użytkowników hulajnóg itp. Celem jest zwiększenie bezpieczeństwa najbardziej narażonych uczestników ruchu drogowego.
- Prawo jazdy na pojazdy alternatywne do 4,25 tony – już z kategorią B
W trosce o rozwój niskoemisyjnej mobilności Dyrektywa umożliwia prowadzenie pojazdów z napędem alternatywnym (np. elektrycznych) do 4,25 tony na podstawie prawa jazdy kat. B. To odpowiedź na zwiększoną masę takich pojazdów, wynikającą m.in. z ciężaru akumulatorów.
- Ułatwienia dla kierowców z państw trzecich
Zmienią się także zasady uznawania praw jazdy wydanych w krajach trzecich – będą one honorowane w całej UE, o ile dany kraj spełnia odpowiednie standardy bezpieczeństwa drogowego. Komisja i państwa członkowskie wspólnie ustalą, które kraje znajdą się na tej liście.
- Nowe możliwości dla obywateli UE
Obywatele UE będą mogli uzyskać prawo jazdy w swoim kraju pochodzenia, nawet jeśli mieszkają w innym państwie, które nie oferuje egzaminów w ich języku. Dotyczy to uzyskania pierwszego prawa jazdy kategorii B.
Kiedy zmiany wejdą w życie?
Dyrektywy mają zostać formalnie przyjęte przez Parlament i Radę, a następnie opublikowane w Dzienniku Urzędowym UE. Wejdą w życie po 20 dniach od publikacji, a państwa członkowskie będą miały cztery lata na wdrożenie przepisów do krajowego prawa.
Źródła:
